Katar, Gazze'de Ateşkes Yolunda Hafif Bir İlerleme Kaydettiğini İddia Ediyor

• Katar, Gazze'de ateşkes yolunda hafif bir ilerleme kaydettiğini iddia ediyor.

Katar başbakanı, İsrail ve Hamas arasında Gazze'de yeni bir ateşkese aracılık etme çabalarında "biraz ilerleme" olduğunu, ancak hala "nihai soruya cevap: bu savaşın nasıl sona ereceği" olmadığını söyledi.

Perşembe günü İsrail'in casus teşkilatının başkanıyla yaptığı görüşmenin ardından geldi.

Doha'da konuşan Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Hamas'ın savaşa kalıcı bir çözüm müzakere etmeye daha açık göründüğünü söyledi.

İsrail'in bir haftadan fazla bir süre önce son ateşkes teklifini reddettikten sonra Hamas, şimdi kalan tüm rehinelerin serbest bırakılmasını en az beş yıl boyunca düşmanlıkları sona erdirme anlaşmasının bir parçası olarak görecek bir anlaşmaya ayarlanmış gibi görünüyor.

Hamas, silahsızlanmayı böyle bir takasın parçası olarak düşünebileceğini öne sürdü, ancak yalnızca İsrail tüm güçlerini Gazze'den çekerse. İsrail hükümetinin bunu yapmaya niyeti yok gibi görünüyor. İsrail, Mart ayı başlarında Gazze'ye tam bir abluka uyguladı ve ayın ilerleyen saatlerinde hava ve kara saldırılarına devam etti. Hamas tarafından yönetilen Gazze sağlık bakanlığı, o zamandan beri 51'i Pazar sabahına kadar 24 saat içinde olmak üzere 2.151 Filistinli'nin öldürüldüğünü söyledi. Hamas ve İsrail arasındaki çatışmalar da yoğunlaştı ve İsrail ordusu Cuma günü bir İsrailli asker ve bir polis memuru öldürüldü.Perşembe günü, İsrail'in Mossad casus teşkilatı başkanı David Barnea, Doha'da Katar Başbakanı Şeyh Muhammed bin Abdulrahman Al Thani ile bir araya geldi. Şeyh Muhammed, "diğer toplantılara kıyasla biraz ilerleme kaydedildiğini, ancak nihai soruya bir cevap bulmamız gerektiğini söyledi: bu savaşın nasıl sona ereceği". Geçen hafta Hamas, İsrail'in grubun tamamen silahsızlandırılması ve kalan 59 rehineden 10'unun serbest bırakılması çağrısında bulunan 45 günlük ateşkes önerisini reddetti. Şeyh Muhammed, "bir atılım bulmaya çalıştıklarını" söyledi, ancak İsrail ve Hamas'ın ateşkesin neler gerektireceği konusunda anlaşmazlıklarını sürdürdüklerini de sözlerine ekledi. Hamas'ın savaşın sona ermesi için kalan tüm rehineleri teslim etmeyi kabul ettiğini, ancak İsrail'in çatışmanın sona ermesi konusunda bir vizyon sunmadan rehinelerin serbest bırakılmasını istediğini söyledi. Şeyh Muhammed, Doha'daki bir basın toplantısında, "Taraflar arasında ortak bir hedefiniz, ortak bir hedefiniz olmadığında, [savaşı sona erdirme] fırsatlarının çok zayıfladığına inanıyorum" dedi. Bir Hamas heyeti Cumartesi günü Kahire'de Mısırlı yetkililerle görüşmelerde bulundu ve bu görüşmelerde ateşkes anlaşması ve Gazze'deki insani krizi ele almaya odaklandı. ABD ayrıca savaştan sonra Gazze'yi yöneten reforme edilmiş bir PA fikrini de teşvik etti.

İsrail Başbakanı Netanyahu, Gazze'de PA'nın herhangi bir rolünü dışladı ve bir Filistin devletinin kurulmasına karşı olduğunu söyledi.

FKÖ, Cumartesi günü, Filistin Kurtuluş Örgütü'nde (FKÖ) yakın sırdaşı Hüseyin el-Şeyh'i milletvekili olarak atadığını söyledi.

89 yaşındaki Abbas, 2004'ten beri FKÖ ve PA'ya liderlik ediyor, ancak daha önce bir halef atamak da dahil olmak üzere iç reformlara direndi.

PA'nın liderliği düzenli olarak savaş sonrası Gazze'yi yönetmeye hazır olduğu konusunda ısrar ediyor. Ancak Filistinliler tarafından yeterince konuşmadıkları veya etkili bir eylemde bulunmadıkları için eleştirildi. Abbas, Çarşamba günü Ramallah'taki Filistin Merkez Konseyi toplantısında yaptığı ateşli bir konuşmada Hamas'a saldırdı, gruba "köpek oğulları" dedi ve rehineleri serbest bırakmalarını, silahsızlandırmalarını ve Gazze'nin kontrolünü teslim etmelerini talep etti.

Hamas ve Abbas'ın Filistin Yönetimi'ne hakim olan El Fetih örgütü, hem Batı Şeria'da hem de Gazze'de birleşik bir Filistin liderliğinin ortaya çıkamamasını sağlayan çatlaklarıyla onlarca yıldır acı bir şekilde bölünmüş durumda.

• STK, Gazze aktivist gemisinin Malta açıklarında 'insansız hava araçları tarafından saldırıya uğradığını' söyledi.

Gazze'ye bir yardım gemisi göndermeyi planlayan aktivistler, Gazze kıyılarındaki uluslararası sularda insansız hava araçları tarafından vurulduğunu ve İsrail'i saldırının arkasında olmakla suçladığını söylüyor. Özgürlük Filosu Koalisyonu, The Conscience gemisinin Cuma günü yerel saatle 00:23'te hedef alındığını ve saldırıdan hemen sonra bir SOS sinyali verdiğini söyledi. Grup, Gazze'ye yelken açmayı ve orada "İsrail'in yasadışı kuşatma ve ablukasına meydan okumayı" planladığını söyledi. Malta hükümeti, gemideki herkesin "güvenli olduğu doğrulandığını" ve gemide çıkan bir yangının "gece boyunca kontrol altına alındığını" söyledi.

STK, İsrail büyükelçilerinin "devam eden abluka ve sivil gemimizin bombalanması da dahil olmak üzere uluslararası hukukun ihlali" için cevap vermek üzere çağrılması çağrısında bulundu.

İsrail ordusu, saldırı raporlarını araştırdığını söyledi.

Malta hükümeti teknede 12 mürettebat ve dört aktivistin olduğunu söylerken, STK 30 aktivistin gemide olduğunu söyledi.

Özgürlük Filosu Koalisyonu, gemilerinden birinde yangını gösteren bir video yükledi, ancak herhangi birinin yaralanıp yaralanmadığını belirtmedi. Saldırının, gemiyi elektriksiz bırakan ve batma riski altında olan jeneratörü hedef aldığını söyledi.

Malta hükümeti, yerel saatle 01:28'e kadar kontrol altında olduğunu söyledikleri yangını söndürmek için olay yerine bir römorkör gönderildiğini söyledi.

Açıklamada, "2:13'te tüm mürettebatın güvende olduğu doğrulandı, ancak römorköre binmeyi reddetti" denildi ve geminin karasularının dışında kaldığını da sözlerine ekledi.

Hayır kurumu, Kıbrıs'ın SOS sinyaline bir gemi göndererek yanıt verdiğini, ancak "gerekli kritik elektrik desteğini sağlamadığını" söyledi.

Koalisyon, İsrail'in Gazze ablukasını sona erdirmek için kampanya yürütüyor.

İki ay önce İsrail, Gazze'ye giden tüm geçişleri kapattı - gıda, yakıt ve ilaç da dahil olmak üzere tüm malların girmesini engelledi - ve daha sonra Hamas ile iki aylık ateşkesi sona erdirerek askeri saldırısına devam etti.

İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'te yaklaşık 1.200 kişinin öldürüldüğü ve 251 kişinin rehin alındığı benzeri görülmemiş bir sınır ötesi saldırıya yanıt olarak Hamas'ı yok etmek için bir kampanya başlattı.

Bölgenin Hamas tarafından yönetilen sağlık bakanlığına göre, Gazze'de takip eden savaş sırasında en az 52.418 kişi öldürüldü.

• ABD, İsrail'in Dünya Mahkemesi'nde UNRWA Gazze yardım operasyonlarına ilişkin yasağını destekliyor.

BM, Ağustos ayında dokuz UNRWA personelinin saldırıya karışmış olabileceğini ve kovulduğunu söyledi. İsrail'e göre, UNRWA tarafından çalışanlarından biri olarak onaylanan bir başka Hamas komutanı Ekim ayında Gazze'de öldürüldü. Aralık ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, BM'nin üst mahkemesinden İsrail'in Birleşmiş Milletler de dahil olmak üzere devletler ve uluslararası gruplar tarafından sağlanan Filistinlilere yardımı kolaylaştırma yükümlülükleri hakkında bir danışma görüşü vermesini istedi.

Konuyla ilgili duruşmaların üçüncü gününde ABD, İsrail'in hangi kuruluşların işgal altındaki Filistin topraklarının nüfusuna temel ihtiyaçları karşılayabileceğini belirleme hakkına sahip olduğunu söyledi. "Bir mesleki güç, hangi yardım planlarına izin verileceğine dair bir takdir marjını korur," ABD. Dışişleri Bakanlığı hukuk danışmanı Joshua Simmons dedi.

"Yardım sunan bir kuruluş tarafsız bir insani yardım kuruluşu olsa ve büyük bir aktör olsa bile, işgal yasası bir meslek gücünü o belirli aktörün yardım operasyonlarına izin vermeye ve kolaylaştırmaya zorlamaz."

Simmons ayrıca İsrail'in UNRWA'nın tarafsızlığıyla ilgili "ciddi endişelerini" vurguladı. Pazartesi günü duruşmaların açılışında BM ve Filistinli temsilciler, İsrail'i Gazze'ye yardım almayı reddederek uluslararası hukuku ihlal etmekle suçlamıştı.

2 Mart'tan bu yana İsrail, Gazze Şeridi'nin 2,3 milyon sakinine tüm malzemeleri tamamen kesti ve yılın başında ateşkes sırasında stoklanan gıdalar tükendi.

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar Pazartesi günü Kudüs'te yaptığı açıklamada, İsrail'in "sirk" olarak nitelendirdiği duruşmalara yazılı olarak pozisyonunu sunduğunu söyledi.

KAYNAKÇA:

• BBC. (2025) “Qatar claims slight progress towards ceasefire in Gaza.”  Erişim: https://www.bbc.com
• BBC. (2025) “Activists say ship heading to Gaza was attacked by drones off coast of Malta.” Erişim: https://www.bbc.com
• Reuters. (2025) “US backs Israel's ban on UNRWA Gaza aid operations at World Court.”Erişim: https://www.reuters.com